Huỳnh Thanh Danh
Cuộc thi Birdrace không chỉ là một sân chơi dành cho những người yêu thiên nhiên và nhiếp ảnh, mà còn là một "tấm gương soi" phản chiếu rõ nét tính cách, cách ứng xử và tinh thần của từng đội, từng cá nhân tham gia. Trong áp lực thời gian, thách thức địa hình, điều kiện ánh sáng, sự thất thường của chim rừng và thời tiết, mọi sự che đậy dần tan biến, để lại bản chất chân thật nhất của mỗi con người. Người ta có thể thể hiện một hình ảnh nhất định trong một bức ảnh, nhưng khó có thể duy trì sự gắng gượng trong suốt một cuộc đua 27 giờ ròng rã giữa rừng sâu
Đội nào là "chiến binh", đội nào là "nghệ sĩ"
Những đội có tinh thần "chiến binh" thường chuẩn bị rất kỹ lưỡng, từ việc đi tiền trạm trước vài ngày, chọn thiết bị, xây dựng chiến lược đến việc phân công vai trò rõ ràng. Những đội này thường lập kế hoạch di chuyển chi tiết từng phút, từng giờ, tính toán đường đi để tối ưu số loài, tận dụng triệt để thời điểm sáng sớm và chiều muộn khi chim hoạt động nhiều nhất. Với họ, Birdrace là một cuộc thi nghiêm túc – tốc độ, hiệu quả và độ phủ loài là ưu tiên hàng đầu.
Ngược lại, một số đội lại mang tâm thế của những "nghệ sĩ" rong ruổi giữa rừng xanh. Máy ảnh sẵn trên vai nhưng họ sẵn sàng dừng lại thật lâu để chụp… phong cảnh, ghi lại hình ảnh một gốc cây lạ, hay chỉ để chờ đợi một khoảnh khắc đẹp, ánh sáng hoàn hảo hay một tương tác thú vị giữa hai cá thể chim. Họ không đặt nặng điểm số mà xem Birdrace là dịp để sống trọn với đam mê, khám phá thiên nhiên và nuôi dưỡng cảm xúc cá nhân.
Trong nhóm - Ai là "đầu tàu", ai là "người giữ lửa"?
Mỗi đội lại hé lộ một "kịch bản tâm lý" khác nhau trong cách vận hành.
Có đội hoạt động nhịp nhàng như một đội đặc nhiệm, trong đó có một người thủ lĩnh rõ ràng, định hướng và giữ vững tinh thần cả nhóm.
Cũng có đội sở hữu "người giữ lửa", thường là người giàu năng lượng, hài hước, biết cách tạo không khí vui vẻ trong lúc mệt mỏi hay khi mất dấu chim – chính họ giúp nhóm duy trì sự gắn kết và không khí đồng đội tích cực.
Bên cạnh đó, có những đội bộc lộ sự chưa ăn ý trong phối hợp: người đi trước, người đi… lạc, thậm chí có những phút giây căng thẳng, thiếu kiên nhẫn. Những khoảnh khắc đó – dù ngắn ngủi – cũng cho thấy ai là người kiên nhẫn, ai có xu hướng cầu toàn, ai dễ nản lòng, và ai linh hoạt trong xử lý tình huống.
Chân dung cá nhân: Kiên nhẫn - Nhạy bén - Đam mê - Hay...?
Dù là đồng đội, nhưng mỗi thành viên vẫn có cách tiếp cận riêng.
Có người là tay săn ảnh chủ lực, mắt cực tinh, phản xạ nhanh, kỹ thuật vững vàng – họ thường ít nói, nhưng dứt khoát trong từng thao tác. Có người là "kẻ theo đuổi cái đẹp", luôn tìm góc máy độc đáo, không chụp nếu chưa ưng ý về ánh sáng hay hậu cảnh.
Có người lại là kiểu "phóng viên chiến trường", luôn ghi chép loài, lật sách, tra Google, cập nhật danh sách ngay cả khi đang trong cuộc đua.
Và cũng không thiếu những nhiếp ảnh gia ưa thích ghi lại hình ảnh bản thân, thích kể chuyện, thích livestream, đôi khi cũng được nhận định là khá… “ồn ào” nhưng góp phần mang lại không khí sôi nổi cho cuộc thi. Qua từng hành động, từng lựa chọn, từng ánh mắt khi nhìn thấy chim – tính cách, năng lượng sống và thậm chí cả nhân sinh quan của mỗi người dần bộc lộ rõ.
Phản ứng với thất bại và tình huống bất ngờ - Thể hiện bản lĩnh
Birdrace luôn có những lúc "không may mắn" – chim không xuất hiện, trời đổ mưa, máy ảnh trục trặc, nhầm đường, lạc mất chìa khóa xe, hay xe gặp sự cố không thể di chuyển... Những tình huống này chính là lúc con người thật được thử thách rõ nhất. Người có bản lĩnh sẽ bình tĩnh tìm phương án B, người tích cực sẽ đón nhận nhẹ nhàng, còn người có xu hướng dễ nóng tính sẽ bày tỏ sự thất vọng hay than vãn. Khi một đội quay về điểm tập kết, ai vẫn cười dù không có bức ảnh chim ưng ý? Ai buồn rầu vì chụp hụt một loài quý hiếm? Ai không quan tâm điểm số mà chỉ muốn chia sẻ trải nghiệm với bạn bè? Những điều đó phản ánh đúng tinh thần – bản lĩnh – và mức độ của lòng yêu thiên nhiên, chứ không còn là chuyện thắng thua đơn thuần.
Kết luận: birdrace - một hành trình khám phá chim, đồng thời là hành trình khám phá con người
Birdrace là một cuộc thi, nhưng cũng là một cuộc thử thách nhân sinh thu nhỏ. Ở đó, người ta không chỉ thấy chim, mà còn thấy rõ nhau. Mỗi tiếng bấm máy, mỗi cú chạy băng rừng, mỗi trận cười hay tiếng thở dài giữa trưa nắng… đều ghi lại không chỉ hành trình săn ảnh, mà còn cả hành trình bộc lộ bản ngã.
Và chính nhờ những lát cắt tính cách đa dạng đó, cộng đồng chơi ảnh chim ở Việt Nam trở nên phong phú, đa sắc – từ những "tay máy cừ khôi", "người anh mê kiến thức", đến "chị nghệ sĩ yêu ánh sáng", "cậu em kiên trì lặng lẽ". Mỗi người một vẻ, nhưng đều có chung tình yêu với những sinh linh có cánh – và chính tình yêu đó là điều đẹp nhất, vượt lên trên mọi điểm số, bảng xếp hạng hay ảnh đoạt giải.
P/s: Bài viết theo quan điểm chủ quan cá nhân. Tác giả sử dụng một số hình ảnh… "trôi nổi" trên facebook của làng chim, không có hóa đơn chứng từ nguồn gốc xuất xứ, mong các tác giả và... quản lý thị trường, cơ quan thuế vui lòng bỏ qua!